Συχνές Ερωτήσεις / Απαντήσεις

Πολλές από τις παρακάτω ερωτήσεις είναι ερωτήσεις που μας έθεσε κάποιος ασθενείς με άσθμα. Αν θέλεις να κάνεις κι εσύ την ερώτησή σου και να πάρεις απάντηση από κάποιον ειδικό στείλε την εδώ.

Διάγνωση του άσθματος

Απάντηση:

Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια είναι μια πάθηση της μέσης και μεγάλης ηλικίας, που σχετίζεται κατά κανόνα με το κάπνισμα. Πολλά από τα συμπτώματά της μοιάζουν με εκείνα του άσθματος (βήχας, δύσπνοια, σφύριγμα στην αναπνοή), αλλά κατά κανόνα εμφανίζονται σε μεγάλη ηλικία, μετά από αρκετά χρόνια καπνίσματος και είναι μόνιμα. Ο αρμόδιος για να σου ξεκαθαρίσει, πάντως, το αν πάσχεις από άσθμα ή ΧΑΠ είναι ο γιατρός σου.

Απάντηση:

Το άσθμα είναι μία νόσος που αφορά τους βρόγχους. Ο παλιός όρος βρογχικό άσθμα αφορά όλους τους ασθενείς με άσθμα. Το αλλεργικό άσθμα αφορά ασθενείς στους οποίους η εμφάνιση των συμπτωμάτων σχετίζεται με την έκθεση σε αλλεργιογόνα, όπως συμβαίνει για παράδειγμα με τις αλλαγές του καιρού την άνοιξη και το φθινόπωρο.

Απάντηση:

Η εμφάνιση του άσθματος προϋποθέτει την παρουσία κάποιας γενετικής – κληρονομικής προδιάθεσης. Οι πιθανότητες να εμφανίσει κάποιος άσθμα είναι μεγαλύτερες όταν υπάρχουν άλλα άτομα με άσθμα στην οικογένεια. Οι πιθανότητες αυξάνονται για τα παιδιά μητέρας που πάσχει από άσθμα.

Απάντηση:

Το άσθμα είναι μία χρόνια φλεγμονώδης νόσος των αεραγωγών. Από τη στιγμή που κάποιος διαγιγνώσκεται με άσθμα, είναι εξαιρετικά πιθανό ότι θα πάσχει από άσθμα όλη του τη ζωή. Με τις θεραπευτικές επιλογές που υπάρχουν, το άσθμα μπορεί να αντιμετωπιστεί με εξαιρετικά αποτελέσματα στη μεγάλη πλειοψηφία των ασθενών. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία θεραπευτική παρέμβαση σήμερα που να επιφέρει οριστική ίαση του άσθματος.

Απάντηση:

Το άσθμα μπορεί να εμφανιστεί σε όλες τις ηλικίες. Συχνά εμφανίζεται στα παιδιά ή σε νέους ενήλικες, αλλά μπορεί να εμφανιστεί ακόμη και στη μεγάλη ηλικία. Κάποια ήπια συμπτώματα που εμφάνιζες παλαιότερα μπορεί να ήταν ήπιες εκδηλώσεις άσθματος (π.χ. επίμονος βήχας μετά από “κρυώματα”) ή να σχετίζονταν με την προδιάθεση να εμφανίσεις άσθμα (π.χ. αλλεργική ρινίτιδα, δερματίτιδα ή επιπεφυκίτιδα). Προϋπόθεση για την εμφάνιση του άσθματος είναι η παρουσία κάποιου εκλυτικού παράγοντα στο περιβάλλον. Γι’ αυτό, αν εμφάνισες άσθμα σε μεγάλη ηλικία, αναζήτησε κάποιον παράγοντα που μπορεί να σε ενοχλεί στο περιβάλλον (π.χ. αλλαγή κατοικίας, νέος τρόπος θέρμανσης ή μαγειρέματος, εμφάνιση νέου κατοικίδιου).

Απάντηση:

Το άσθμα μπορεί μερικές φορές να εκδηλώνεται μόνο με βήχα (cough-variant asthma). Στην περίπτωση αυτή μπορεί να εμφανίζεις μόνο έναν επίμονο βήχα, που είναι συνήθως ξηρός – χωρίς πτύελα, χωρίς κανένα άλλο από τα τυπικά συμπτώματα του άσθματος (συριγμός, δύσπνοια, βάρος στο στήθος). Το άσθμα που εκδηλώνεται με βήχα συνήθως ανταποκρίνεται καλά στη συνήθη θεραπεία του άσθματος, όπως τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή. Ο γιατρός σου θα πρέπει να το διακρίνει από τα άλλα αίτια χρόνιου βήχα και να σου δώσει την κατάλληλη θεραπεία.

Θεραπεία του άσθματος

Απάντηση:

Οι ασθενείς με μέτριο-σοβαρό άσθμα πρέπει να κάνουν εμβόλιο για τον ιό της γρίπης (αντιγριπικό) μία φορά το χρόνο το φθινόπωρο. Το εμβόλιο που περιέχει αδρανοποιημένους ιούς της γρίπης είναι ασφαλές για ενήλικες και παιδιά άνω των 3 ετών.

Απάντηση:

Το άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονή των αεραγωγών, που συντηρείται ακόμη και όταν δεν εμφανίζει κανείς συμπτώματα. Παίρνοντας την αγωγή σου για μεγάλα διαστήματα, σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σου, ελαττώνεις τις πιθανότητες να πάθεις κρίσεις άσθματος και να έχεις περιορισμό στις δραστηριότητές σου. Προτού σταματήσεις τα φάρμακά σου πρέπει να συμβουλευθείς το γιατρό σου.

Απάντηση:

Πρέπει να διακόψεις άμεσα το κάπνισμα. Όταν καπνίζεις έχεις αυξημένο κίνδυνο να πάθεις κρίσεις, ενώ τα φάρμακα που έχουμε διαθέσιμα σήμερα (π.χ. τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή) είναι λιγότερο αποτελεσματικά στους καπνιστές. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να χρειαστείς μεγαλύτερες δόσεις των φαρμάκων για να πετύχεις τον έλεγχο του άσθματος από κάποιον που δεν καπνίζει. Εάν δεν μπορείς να τα καταφέρεις μόνος/η σου, μπορείς να απευθυνθείς για βοήθεια στο γιατρό σου ή σε κάποιο ιατρείο διακοπής καπνίσματος.

Απάντηση:

Η κορτιζόνη σε εισπνεόμενη μορφή είναι αρκετά ασφαλές φάρμακο για τους περισσότερους ασθενείς με άσθμα. Οι συχνότερες παρενέργειες που μπορείς να εμφανίσεις είναι τοπικές από το στόμα και το φάρυγγά σου (π.χ. βραχνάδα στη φωνή ή μυκητιασική στοματίτιδα) και μπορείς να τις αποφύγεις με τη σωστή τεχνική λήψης των φαρμάκων και το καλό ξέπλυμα του στόματος. Τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή αποτελούν τη βάση της θεραπείας του άσθματος σήμερα, καθώς είναι τα πιο αποτελεσματικά φάρμακα που έχουμε στη διάθεσή μας. Εάν για κάποιο πολύ σοβαρό λόγο δεν μπορείς να πάρεις εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή, μπορείς να συζητήσεις με το γιατρό σου για άλλες εναλλακτικές επιλογές, όπως τα αντιλευκοτριένια.

Απάντηση:

Τα βλεννολυτικά και αντιβηχικά σιρόπια δεν έχουν ένδειξη στη θεραπεία του άσθματος. Ο βήχας που επιμένει σε έναν ασθενή με άσθμα είναι συχνά ένδειξη κακού ελέγχου της νόσου και θα πρέπει να απευθυνθείς στο γιατρό σου, ώστε να τροποποιήσεις κατάλληλα τη θεραπεία σου.

Απάντηση:

Το άσθμα είναι μία χρόνια νόσος που οφείλεται στην παρουσία φλεγμονής στους αεραγωγούς. Συχνά η φλεγμονή υπάρχει ακόμη και όταν δεν έχεις συμπτώματα. Τα ρυθμιστικά φάρμακα που παίρνεις βοηθούν στην καταστολή της φλεγμονής, ώστε να αποφύγεις μελλοντικά συμπτώματα. Η θεραπεία με ρυθμιστικά φάρμακα είναι κατά κανόνα μακροχρόνια και δεν πρέπει να σταματάει προτού περάσεις διάστημα αρκετών μηνών με ελεγχόμενο άσθμα και πάντοτε σε συνεργασία με το γιατρό σου.

Απάντηση:

Οι περισσότεροι ασθενείς με άσθμα δεν χρειάζεται να πάρουν συμπληρωματικό οξυγόνο όταν είναι σε σταθερή κατάσταση. Ένδειξη για καθημερινή λήψη οξυγόνου έχουν οι ασθενείς με πολύ σοβαρό άσθμα που έχουν αναπνευστική ανεπάρκεια (πολύ χαμηλό οξυγόνο στο αίμα τους). Αντίθετα, ασθενείς που νοσηλεύονται στο νοσοκομείο για μια σοβαρή παρόξυνση άσθματος συχνά χρειάζονται οξυγόνο. Ο γιατρός σου μπορεί να μετρήσει το οξυγόνο στο αίμα σου, είτε με ένα οξύμετρο είτε με μέτρηση αερίων αίματος σε δείγμα αρτηριακού αίματος και να σου πει εάν χρειάζεσαι συμπληρωματικό οξυγόνο.

Απάντηση:

Κάποια από τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του άσθματος (ιδιαίτερα οι β-διεγέρτες και η θεοφυλλίνη) έχουν επίδραση στην καρδιά και μπορεί να προκαλέσουν ταχυκαρδία (γρήγορο σφυγμό) ή αρρυθμίες. Εάν παρατηρήσετε ότι η καρδιά ή ο σφυγμός σας δεν χτυπάει κανονικά, πρέπει να συμβουλευθείτε το γιατρό σας ώστε να τροποποιήσει κατάλληλα την αγωγή σας.

Άσθμα και ποιότητα ζωής

Απάντηση:

Κάθε ασθενής με άσθμα μπορεί να πάθει μια σοβαρή κρίση, όπως π.χ. μετά από μια λοίμωξη του αναπνευστικού ή μετά από έκθεση σε αλλεργιογόνα. Σε μια σοβαρή κρίση μπορεί να εμφανίσεις σοβαρή δυσκολία στην αναπνοή και να χρειαστεί να νοσηλευθείς σε νοσοκομείο. Όταν τα συμπτώματά σου επιδεινώνονται απότομα πρέπει να πάρεις το ανακουφιστικό σου φάρμακο και να απευθυνθείς στο γιατρό σου. Ο ασφαλέστερος τρόπος για να ελαττώσεις την πιθανότητα να εμφανίσεις κρίσεις είναι να παίρνεις σωστά και τακτικά τα φάρμακά σου! Δες και τη σελίδα Τι να κάνω στην Κρίση

Απάντηση:

Το άσθμα δεν πρέπει να σε περιορίζει στις διακοπές και στα ταξίδια σου! Εάν λάβεις τα μέτρα σου και προετοιμαστείς κατάλληλα μπορείς να κάνεις σχεδόν ότι κάνει κι ένας άνθρωπος χωρίς άσθμα. Οι δύο βασικές αρχές είναι: προγραμμάτισε σωστά τις διακοπές σου και πάρε μαζί σου τα φάρμακά σου.

Απάντηση:

Τα περισσότερα φάρμακα του άσθματος δεν επηρεάζονται από τη λήψη μικρής ποσότητας αλκοόλ. Ωστόσο, δεν συνιστάται η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ από κανέναν ασθενή που λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή.

Άσθμα στα παιδιά

Απάντηση:

Η διακοπή της αγωγής συνήθως γίνεται όταν ο θεράπων ιατρός κρίνει ότι η νόσος βρίσκεται υπό έλεγχο, δηλαδή το παιδί ενώ βρίσκεται τουλάχιστον για τους 3 τελευταίους μήνες στη μικρότερη δόση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών, δεν χρειάζεται βρογχοδιασταλτικά φάρμακα για τα συμπτώματα του πάνω από 2 φορές την εβδομάδα, δεν έχει νυκτερινά συμπτώματα, δεν έχει κάνει κρίση τον τελευταίο χρόνο και έχει φυσιολογική δραστηριότητα χωρίς περιορισμούς από τη νόσο. Μετά τη διακοπή θα πρέπει να επανεξετασθεί για να επιβεβαιωθεί ότι το άσθμα του παραμένει ελεγχόμενο και μετά τη διακοπή της αγωγής.

Απάντηση:

Εάν το παιδί δεν έχει γενετική προδιάθεση να αναπτύξει άσθμα η έκθεση του στη σκόνη δεν είναι αρκετή για την εκδήλωση του άσθματος. Αυτός είναι και ο λόγος που παρότι όλα τα παιδιά έρχονται σε επαφή με τη σκόνη κάποια στιγμή της ζωής τους μόνο 10% αυτών εμφανίζει άσθμα.

Απάντηση:

Έχει αποδειχθεί ότι το κάπνισμα κατά την εγκυμοσύνη σχετίζεται με τη γέννηση παιδιών με μικρότερους βρόγχους, συχνότερα επεισόδια συρίττουσας αναπνοής και επιμονή του άσθματος μέχρι την ηλικία των 18 ετών του παιδιού.

Απάντηση:

Πολλά παιδιά με βρογχικό άσθμα σταματούν να εμφανίζουν συμπτώματα στην εφηβεία, ιδιαίτερα τα αγόρια. Αρκετά από αυτά τα παιδιά δεν θα έχουν ανάγκη χρόνιας θεραπείας στην ενήλικο ζωή και θα είναι σε θέση να αθλούνται και να συμμετέχουν στις συνήθεις δραστηριότητες χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Ωστόσο, κάποια άτομα που σταμάτησαν να έχουν συμπτώματα στην εφηβεία μπορεί να ξαναεμφανίσουν συμπτώματα άσθματος μετά την ενηλικίωση.

Απάντηση:

Τα ασθματικά παιδιά θα πρέπει να ελέγχονται τακτικά από ειδικό γιατρό που θα εκτιμά την αναπνευστική λειτουργία και ανά εξάμηνο θα προσδιορίζει το επίπεδο ελέγχου της νόσου και ανάλογα θα ρυθμίζει τη χορηγούμενη θεραπεία. Ένα παιδί με ελεγχόμενο άσθμα δεν θα πρέπει να υποβάλλεται σε άσκοπους περιορισμούς άσκησης, ένδυσης ή πιθανής έκθεσης σε αλλεργιογόνα.Η μόνη αποτελεσματική στρατηγική διατήρησης του σωστού ελέγχου του άσθματος είναι η αποφυγή μόνο των εκκλυτικών παραγόντων που αποδεδειγμένα (με εξετάσεις και κλινικές εκδηλώσεις μετά έκθεση) προκαλούν συμπτώματα στο παιδί, η τακτική παρακολούθηση του ασθενούς από ειδικό ιατρό και η συνεπής χορήγηση της φαρμακευτικής αγωγής όταν αυτή χρειάζεται.

Απάντηση:

Τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή στις συνήθεις δόσεις, ακόμα και για μεγάλο διάστημα χορήγησης, δεν έχει αποδειχθεί ότι σχετίζονται με χαμηλότερο ύψος, οστεοπόρωση, ενδοκρινικές ανωμαλίες. Σε περίπτωση χορήγησης πολύ υψηλών δόσεων εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών ή χρόνιας χορήγησης κορτικοστεροειδών από το στόμα μπορεί να εμφανισθούν οι παραπάνω σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. Για αυτό το λόγο τα παιδιά που λαμβάνουν υψηλές δόσεις εισπνεόμενων θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά. Λιγότερο σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες των εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών αποτελούν το βράγχος φωνής και η μυκητιασικές στοματίτιδες που εμφανίζονται σε ασθενείς που δεν ξεπλένουν το στόμα τους μετά τη χρήση εισπνεόμενων ξηράς σκόνης ή σπανιότερα και παιδιών που λαμβάνουν εισπνεόμενα με αεροθάλαμο. Για την πρόληψη των σοβαρών παρενεργειών συστήνεται τακτική παρακολούθηση των παιδιών ώστε να πραγματοποιείται μείωση της χορηγούμενης δόσης όταν το άσθμα ελέγχεται, καθώς και γρήγορη ανίχνευση πιθανών παρενεργειών. Επίσης συστήνεται σε όλα τα παιδιά που λαμβάνουν εισπνεόμενα ακόμα και σε αυτά που λαμβάνουν αγωγή μέσω αεροθαλάμου να ξεπλένουν το στόμα τους μετά τη λήψη των εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών.